وبلاگ

قاب ساعت یکی از اجزای ساعت های مچی و مسلما یک عنصر اساسی در ساعت است چرا که هم از موتور داخلی آن محافظت می کند و هم از نظر طراحی به ساعت  مچی شکل می دهد. قاب ساعت بیش از هر جنبه دیگری از ساعت مچی در معرض دید است و بعضی از شاهکارهای طراحی ساعت مچی (که در ادامه به آنها اشاره می کنیم) هم حتی فقط بخاطر طراحی و نوع قاب شان است که شناخته می شوند.

هرچقدر هم که قاب ساعت متمایز و خاص باشد اما بالاخره در یکی از دسته های طراحی قاب ساعت مچی که در اینجا برایتان آورده ایم، می شود. با خواندن این مقاله متوجه خواهید شد که وقتی کسی حرف از قاب مربعی یا قاب دایره ای شکل می زند منظورش چیست.

قبل از خواندن این مقاله به یاد داشته باشید که ما در اینجا فقط به ظاهر و نوع شکل قاب ساعت توجه می کنیم و شما کاربر عزیز می توانید نوع طراحی آنرا با توجه به ساعت برای خودتان در نظر بگیرید. به عنوان مثال اگر صحبت از قاب دایره ای یا مربعی می کنیم، می توانید ساعت های هوشمند را در نظر بگیرید که اکثرشان این دو نوع قاب را دارند. همینطور در مورد قاب های ساعت مچی جی شاک یا هابلوت و …

بیشتر ساعت های مچی دنیا از قاب ساعتی استفاده می کنند که ما اسم آنرا “دایره ای” می گذاریم، هیچ اسم عجیب و غریبی هم ندارد – دایره ای یا Round. فلسفه محبوبیت قاب دایره ای هم این است که صفحه ساعتی که به شکل دایره باشد، نمایش و خواندن ساعت خیلی راحت است و به همین دلیل هم هست که شما تقریبا همه امکانات اصلی ساعت مثل تقویم، کرنوگراف و تایمر را در داخل خود ساعت می بینید. ساعت های مچی که قابشان به این شکل دایره ای است اصولا یک حس مینیمالی را به مخاطب القا می کنند چرا که مشخص است که هیچ عنصر اضافه ای در آنها بکار نرفته است.

ساعت مچی کارتیه تانک (Cartier Tank) که در سال ۱۹۱۷ میلادی به بازار عرضه شد، ظاهری شبیه به تانک های Renault که در جنگ جهانی دوم استفاده می شدند، داشت. این ساعت تا حدودی مستطیل شکل بود اما در آن زمان خیلی از مشتاقان ساعت های مچی شکل آنرا به تانک شباهت می دادند. خیلی زود، ظاهر تانک شکل به دنیای ساعت های مچی راه یافت و خیلی از شرکت های بزرگ ساعت سازی دنیا مثل Jaeger-LeCoultre ، Hamilton  و Gruen  هم دست به طراحی ساعت های تانک شکل زدند و این نوع طراحی قاب ساعت های مچی به یکی از محبوب ترین قاب ها در اوایل قرن بیستم میلادی تبدیل شد. ساعت های مستطیل یا تانک شکل امروزه کمتر در بازارهای جهانی حضور دارند و آنهایی هم که هستند و فروش دارند به نحوی بازسازی ساعت های قدیمی هستند.

مثل طراحی قاب مستطیل شکل، ساعت های مچی با قاب مربعی شکل بیشتر در اوایل و اواسط قرن بیستم میلادی مورد توجه مردم بودند. این استایل قاب ساعت بیشتر در ساعت های مچی برندهایی مثل Audemars Piguet و Vacheron Constantin دیده می شد، با این حال در دهه ۱۹۷۰ میلادی بعضی از ساعت سازان دنیا قاب مربعی شکل را در ساعت های ورزشی استفاده کردند (Heuer Monaco معروف ترین مثال برای این نوع ساعت هاست). ساعت هایی به قاب مربعی شکل برای مدت کوتاهی روح دوباره ای به طراحی ساعت های مچی دادند و به همین دلیل ساعت سازان مطرح به آن دوره ساعت سازی ادای احترام می کنند اما امروزه که قاب دایره ای شکل محبوب ترین نوع قاب ساعت های مچی است، طراحی مربعی شکل بیشتر در حد اسمش باقی مانده است. به این نوع قاب، قاب صفحه مربعی هم گفته می شود.

طراحی قاب بالشی را می توان تلفیقی از دایره ای و مربعی دانست، که نمایی تقریبا مربعی اما با گوشه های دایره ای و وجوه خم شده دارد. این نوع قاب مخصوصا در ساعت اورجینال Panerai Radiomir در دهه ۱۹۴۰ میلادی بکار رفت و امروزه بیشتر در ساعت های مخصوص شنا و دیگر ساعت های ورزشی دیده می شود و شاید هرازگاهی برند ساعت مچی از این نوع قاب در طراحی ساعت های خود استفاده کند. عبارت بالشی (Cushion) اکثر اوقات با طراحی بشکه ای (Tonneau) به جای هم بکار می روند، این درحالیست که با وجود شباهت هایی که این دو نوع قاب به هم دارند، از نظر فنی دو نوع قاب کاملا متفاوت هستند.

کلمه Tonneau کلمه فرانسوی معادل بشکه است و نمای کلی آن مانند قاب مستطیل شکل با گوشه های دایره ای و لبه های خم شده است که در واقع ظاهری همانند بشکه دارد. همانطور که می بینید قاب بشکه ای خیلی به ظاهر قاب بالشی نزدیک است اما ظاهر کلی آن درازتر است. در ساعت های معمولی، این قالب بشکه ای بودن یک ظاهر هنری خاصی به آن می دهد، با این حال این قاب در اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ میلادی در ساعت های کرنوگراف دار و غواصی به شدت استفاده می شد.

ظاهر بیشتر قاب های نامتقارن، در اولین نگاه مثل قاب دایره ای معمول هستند. اما اگر با دقت بیشتری نگاه کنید متوجه می شوید که حاشیه کنار این قاب نسبت به بقیه قاب ها کمی بیشتر است. این ایده از آنجایی شروع می شود که بتوان برای تاج (Crown) یک مقدار پوششی برای جذابیت ایجاد کرد. به عنوان مثال امگا اسپیدمستر، یکی از معروف ترین ساعت های کل تاریخ، قابی نامتقارن دارد.

این نوع قاب را می توان به عنوان “قاب دلخواهت را هرطور که می خواهی طراحی کن” در نظر گرفت تا یک نوع دسته بندی برای قاب های ساعت! درحالیکه اکثر قاب های ساعت در دسته بندی های ذکر شده قرار می گیرند، اما ساعت هایی هم هستند که از نظر ظاهری قاب آنها در هیچیک از قواعد طراحی قاب ساعت قرار نمی گیرد. شاید بهترین توصیف برای قاب آوانگارد را بتوان با ساعت خاص Hamilton Ventura یا با طراحی های بی نظیر طراح معروف ساعت Richard Arbib در دهه ۵۰ میلادی داشت. امروزه قاب آوانگارد برای ساعت های مچی را بیشتر می توان در ساعت های مکانیکی با برندهای متفرقه مثل MB&F یا Urwerk پیدا کرد.